Viering van het 50-jarig bestaan van de abdij van Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven aan de Eindhovenseweg. We zien hier een foto van de refter op 12 april 1931 van Persbureau Het Zuiden. Vanwege het 50-jarige bestaan was de abdij voor de pers vrij toegankelijk.

Door John Geerts/Tilburgers.nl

De refter is de eetzaal in de abdij, en het woord is afkomstig van ‘reficere’ dat herstellen betekent. In deze ruimte herstel je lichamelijk door te eten. Omdat alle broeders ook gezamenlijk gaan eten is het na de kerk tevens de grootste ruimte in het klooster.

De abdij van Koningshoeven ontstond in 1880 als toevluchtsoord van Noord-Franse monniken. Anti-kerkelijke wetgeving bedreigde het voortbestaan van hun trappistenklooster Sainte-Marie-du-Mont op de Katsberg. Daarom weken ze uit naar het veiliger Brabant.

Schaapskooi

In Berkel-Enschot konden ze terecht op een stuk heide met een aantal hoeven. De zogeheten ‘Koningshoeven’, omdat ze eigendom waren geweest van Koning Willem II. De trappisten bouwden de hoeven en de bijbehorende schaapskooi om tot een klooster, waarna het eerste trappistenklooster van Nederland een feit was. Op 5 maart 1881 vierden zij er hun eerste eucharistie.

Het was de bedoeling van de broeders om geheel zelfvoorzienend te zijn, maar na enkele jaren bleek dat ze niet konden rondkomen met alleen landbouw op de schrale zandgronden. Daarom werd in 1884 bij de gemeente vergunning gevraagd voor de oprichting van een brouwerij en mouterij. In 1885 werd het eerste brouwsel opgeleverd, een donker ondergistend bier van het type Münchener.

Concurrentie

Ondanks het protest van een groot aantal brouwers uit Tilburg en omstreken werd in 1891 een nieuwe brouwerij geopend, die De Schaapskooi werd genoemd. De brouwers vreesden concurrentie van De Schaapskooi, die geheel volgens de laatste inzichten van een stoom- en een ijsmachine was voorzien, en van ’den geestelijken invloed’ die de monniken vanuit het katholieke geloof op de bevolking had.

In 1904 laaide het conflict met de Tilburgse brouwers opnieuw op. Als reactie op een mankement aan de ijsmachine van De Posthoorn, verhoogde De Schaapskooi de prijs van hun ijs. Dit kwam hen op een boycot te staan van de Tilburgse horecaondernemers. Gedurende de Eerste Wereldoorlog werd de brouwerij stilgelegd vanwege het grondstoffentekort. Onder leiding van broeder Serapion werd de productie in de zomer van 1919 herstart. Met de opbrengsten van de brouwerij werd niet alleen de eigen abdij Onze Lieve Vrouwe van Koningshoeven verbouwd, maar verrees ook een nieuw klooster voor trappistinnen (In Berkel-Enschot). Vanaf 1928 werd het assortiment uitgebreid met Trappist licht, gevolgd door Pilsener in 1931 tijdens het 50-jarig bestaan.