Witte hoe den blauwslôot ruukt…?
Dit is slechts één zin uit een lang lied vol opsommingen waarmee op bruiloften en partijen de specifieke kwaliteiten van Tilburg werden bezongen. Bijvoorbeeld:
‘Pròtte gij van gienderwèèt?
Komde wèlles in de Rèet?
Witte gè waor ’t Kedènt is?
Itte polling meej de kèrremis?
Kènde gè ’t Fratersgat?
Als het antwoord op deze en tal van andere specifieke vragen bevestigend was, dan was dat een bevestiging van jouw Tilburgerschap en werd aansluitend aan de coupletten zoals hierboven het goedkeurende refrein gezongen:
Èn zègde gatverdikke
Dan zèdde gij van onze stad
Van Tilburg, nèt als ikke.
De Blauwsloot komt ook in andere Tilburgse volksliedjes voor, zoals deze:
We hèbbe hier ôk enen blauwe slôot
Èn asgem ruukt dan valde dôod.
Het mooie aan volksliedjes is dat daarin de mensen zelf hun hart laten spreken over wat ze beroerd. De teksten komen recht uit hun hart én uit het hart van de samenleving. Daar zit geen vertaling van bijvoorbeeld een tekstschrijver tussen. De teksten van volksliedjes zijn als schietgebedjes van het gemoed. Ze wellen op, recht voor zijn raap. Volksliedjes laten zich lezen als wat mensen werkelijk bezighoudt – of bezighield, want dit fenomeen is zo goed als uitgestorven. Tilburg was er vroeger goed in. Als dan blijkt dat de blauwsloot zo dikwijls werd ‘bezongen’, dan kun je daar uit opmaken dat het een onderwerp was wat de gemoederen bezighield.
In deze bijzondere Prent van Cees Robben, gepubliceerd op 16 oktober 1970, komt de blauwsloot ook voor, naast veel andere eigenaardigheden. Blijkbaar had Cees Robben er behoefte om de veranderende tijden te bespiegelen. Mooi hoor! De Prent is volkomen in de eerdergenoemde traditie van een verhalend volksliedje. De Prent is wat uitvoering betreft afzonderlijk groot. Als hij goed wordt afgedrukt beslaat hij een groot deel van de pagina. Daarom delen we deze aflevering in tweeën: deze week de Prent zelf met een korte toelichting, volgende week het ware verhaal van de Tilburgse Blauwsloot – met daarbij natuurlijk weer een andere Prent, passend bij het onderwerp.
Tot volgende week, zèg, kom houdoe war…