December bruist weer van de bierevenementen. De nadruk ligt vooral op kerst- winter- en andere speciaalbieren. Tussen al dat biergeweld zou je haast vergeten dat Nederland een echte traditie rijk is, die uitstekend pas in dit rijtje.

Als je een typisch Nederlandse biertraditie zou moeten benoemen, dan kom je als snel uit bij bockbier. Dat mooie donkere, roodbruine herfstbier met een pittig alcoholgehalte. Aan bockbier kleven tal van verhalen. Over de herkomst, de naam of de reden om het te brouwen. En zoals je waarschijnlijk al aan je water voelt: de meeste zijn verzonnen.

Bokken en bocken

Neem alleen al die naam. Hoewel de eerste brouwsels in het najaar vaak geïntroduceerd worden door vaten vol bockbier op een bokkenwagen door de stad te rijden, heeft dit bier niets met dit gehoornde dier te maken. Ook het aloude verhaal dat bockbier het eerste brouwsel is van de nieuwe graanoogst, kunnen we naar het rijk der fabelen verwijzen.

Maar er is natuurlijk ook de serieuze - en algemeen geaccepteerde – variant. Deze zegt dat bockbier oorspronkelijk uit de Duitse bierstad Einbeck komt. Dit ‘Einbecker bier’ kwam in München terecht, waar de naam (vanwege het Beiers accent) verbasterde tot ‘Ainpöck’ en vervolgens vroeg men om ‘ein Bock’.

Tilburgse bo(c)k

Warm, maar nog steeds niet waar. In het onlangs verschenen boekwerkje ‘Het Bockbierboek’ leggen een aantal bekende bierhistorici uit hoe het zit. Kort gezegd heeft men in de zeventiende eeuw in München een variant gebrouwen op het destijds beroemde Einbecker bier. Mogelijk verwijst de naam ‘Ainpock’ dus wel degelijk naar het stadje Einbeck. Maar het bier had totaal andere eigenschappen. Zo was het niet boven-, maar ondergistend. En niet geel van kleur maar robijnrood. Ook het alcoholpercentage lag beduidend hoger en het meest opvallende: het verscheen niet in het najaar, maar in het voorjaar!

Hoe dan ook, de Nederlandse brouwers namen deze traditie over en breidden hem uit. En zo kunnen we in Tilburg het hele jaar door genieten van een heerlijke lente- of herfstbock.

Beste lezers:

Beste lezers van deze rubriek: dit was deel 56 in de serie ‘Heel Tilburg brouwT’. Nummer 60 zal de laatste worden in deze serie. Heb je nou een onderwerp gemist dat echt niet mag ontbreken? Laat het me weten. Zonder enige garantie op het gewenste resultaat ga ik proberen daar een mouw aan te passen!

Reageren: info@theovanetten.nl