Vraag honderd Tilburgers welk feest zij het meest associëren met bier en het gros zal roepen: “Carnaval natuurlijk!” Logisch, ook ik kan me geen gelegenheid voorstellen waarbij meer wordt ingenomen dan tijdens dit jaarlijks terugkerend evenement.

Bier en feest, het is van alle tijden. Ook onze verre voorouders waren creatief in het bedenken van aanleidingen om de glazen te vullen en vervolgens weer te legen. Het bier dat werd gedronken kreeg vaak de naam van de gelegenheid waarop het betrekking had. Veel van die namen zijn verdwenen, anderen leven voort.

Het schèèl eraf

Zo storten veel brouwers zich in de decembermaand op de productie van Kerst- en Winterbieren. In de vorige eeuw kon de Tilburger tijdens de kermis genieten van Kermisbier. Kwade tongen beweren dat dit bier werd aangelengd met water, net als het carnavalsbier overigens. Een andere feestelijke gelegenheid waarbij het glas geheven werd, was wanneer bouwvakkers het hoogste punt van een huis-in -aanbouw hadden bereikt. De vlag ging in top en jawel, de flessen Vlaggenbier werden opengetrokken. Korte tijd later was het weer raak. Want lagen de dakpannen erop, dan was er natuurlijk Pannenbier. Bij een huwelijk was er Bruidsbier en bij geboortes dronk men Kinnekesbier, bedoeld om ’het schèèl eraf te drinken’. Dit was verwijzing naar het loensen van pasgeboren baby’s. Ook bij minder vrolijke gelegenheden zoals het overlijden van buurtbewoners, werden de glazen gevuld. Afhankelijk van de situatie betrof dat Leedbier of Lijkbier.

Sloebers

Daarnaast waren er ooit tal van bijnamen in omloop, zoals Kwanselbier, Lekbier en Verscholbier. Kwanselbier was bier dat de barman gemorst had (kwanselen = knoeien) bij het tappen. Dit bier ving hij op in een vaatje. Ook het Lekbier, dat ontstond door het nadruppelen uit de tap, werd hieraan toegevoegd. Verscholbier tenslotte was een verzameling restjes die in de glazen achterbleven. Dit schuimloze bier was verschaald (op z’n Tilburgs’ verschöld). Dergelijke bieren werden meestal uitgedeeld aan arme sloebers die geen kwaliteitsbier konden betalen.

Reageren: info@theovanetten.nl