Door John Geerts/Tilburgers.nl

We zien hier Heuvel 95, begin jaren vijftig, door de lens van fotograaf Schmidlin. Het is de Incassobank NV. Tegenwoordig is dit gemeentelijk monument een adres op Heuvelring 90 en links van het pand staat nu het voormalige pand van de ABN-AMRO. Op de foto zien we rechts de benzinepomp en garage van M. Uijtdewilligen.

Roofovervol

In 1952 is de Incassobank overgenomen door de Amsterdamse Bank. In 1965 werd in deze bank met een Citroën ID een gewapende roofoverval gepleegd, de allereerste bankoverval van Nederland.

De Amsterdamse bank is daarna samengegaan met de Rotterdamse en de fusiebank is in 1975 verhuisd naar een nieuw gebouw op Heuvelring 88. In het oude nummer 90 is daarna een architectenbureau gekomen, vervolgens een uitzendbureau en nu zit er horeca.

De N.V. Incassobank is in 1891 in Amsterdam opgericht. Al snel verspreidden zich over heel Nederland bijkantoren. Zo ook in Tilburg aan de Heuvel (voor de hernaming van Heuvelring). De bank is in 1920 in een woonhuis begonnen, vervolgens is er een kantoor gebouwd dat in 1927 en 1937 uitgebreid is door Isaac Blomhert (1879-1956) en het architectenbureau Gratama en Dinger. Deze laatste ontwierpen een groot aantal vestigingen van de Incasso Bank. Jan Gratama (1877-1947) was verantwoordelijk voor het ontwerp het Tilburgse pand.

In een tijdschrift over de architectuur van de Incasssobank is te lezen over het gebouw in Tilburg: “Het bankgebouw in Tilburg is een voorbeeld van een ingrijpende verbouwing van een bestaande vestiging, waarbij een pand van vijf traveeën breed werd uitgebreid met vier traveeën zodat een brede gevel van negen traveeën ontstond. De bestaande vestiging was in 1927 verbouwd door Blomhert. Hij had de bestaande, waarschijnlijk negentiende-eeuwse gevel vervangen door een bakstenen exemplaar in de stijl van de Amsterdamse School, met een granieten afwerking op de begane grond.”

Uitbreiding

“Deze vestiging was in de daarop volgende jaren echter te klein geworden, zodat een uitbreiding nodig was. De verbouwing door Gratama werd in 1937 in een onderhandse aanbesteding gegund aan de gebroeders Struycken in Tilburg. Om het bestaande bijkantoor te kunnen uitbreiden, verkreeg de Incasso Bank door een grondruil met de garagehouder Uijtdewilligen een driehoekig perceel aan de rechterzijde ervan.”

“Gratama trok de granieten gevel op de begane grond door en werkte de bakstenen gevel op de twee bovenliggende verdiepingen af met granitine (een sierpleister met natuursteengruis), zodat de be-staande en de nieuwe gevels één kleur kregen. Hij voorzag de kozijnen van roedevensters en het voor-heen platte dak van een steile kap met hoge schoorstenen bekroond met siersmeedwerk en dakkapellen met frontons. Zo ontstond een classicistisch geheel.”

Knipkamers

”In de kelder kwam een zware kluis met zeven knipkamers; ruimtes waarin klanten een coupon van een aandeel of obligatie konden afknippen en inleveren, om zo het dividend op de stukken te verzilveren. Op de begane grond werden in het oorspronkelijke gedeelte een publiekshal, personeelskantoor en directiekamer ondergebracht. In het nieuwe deel aan de rechterzijde kwamen onder andere een aantal spreekkamers en opgangen naar twee bovenwoningen: een ruime voor de directeur in het oude pand en een kleinere in de uitbreiding.”