In de Piushaven wapperen sinds kort kleurrijke vlaggen. Bij de opening van het vaarseizoen op 23 april werden de nieuwe vlaggen gehesen, om hiermee het boulevardgevoel van de Tilburgse haven kracht bij te zetten. Illustrator Djenné Fila ontwierp de serie van drie vlaggen, die, zoals ze zelf zegt: “staan voor verbinding, zoals het water de stad met het buitengebied verbindt”.

Tekst en fotografie: Eva Mols

“Mijn werk,” vertelt Djenné, “gaat altijd om verhalen vertellen, verhalen verbeelden, verhalen verrijken. Het maakt niet uit of dat voor een boek, een museum of zoals nu voor de identiteit van de Piushaven is. Hier gaat het over de uitstraling van een gebied en de verhalen van een stad, van een plek. Ik denk dat ik heel sterk ben in voelen en begrijpen wat het verhaal is, de sfeer, of in dit geval wat de Piushaven uitstraalt, en welke kleuren ik bijvoorbeeld moet kiezen om het verhaal voelbaar te maken, om te komen tot een beeld dat raakt.”

Kinderboeken

Djenné, geboren en opgegroeid in Tilburg, studeerde illustratie aan kunstacademie in Breda. Ze ontwikkelde zich als illustrator breder, door op de kunstacademie in Gent ook ruimtelijk georiënteerde vakken als decorontwerp en scenografie te volgen. “Carll Cneut, een hele goede kinderboekenillustrator en docent in Gent, heeft me enorm geïnspireerd. Het was door hem dat ik na mijn afstuderen dacht: het lijkt me mooi om in kinderboeken een wereld op papier tot leven te wekken.” In het begin was Djenné nog zoekend. Het bleek best moeilijk om gezien te worden, maar na anderhalf jaar mocht ze toch haar eerste boek maken. “Echt super spannend. Ik wist nog niet zo goed hoe dat moest. Er waren dingen die ik niet op de academie had geleerd en ik had nog vragen als: hoe maak je eigenlijk een sterk boekomslag? Ik ben ze dankbaar, de mensen die mij in het begin het vertrouwen gaven en zeiden: dit gaat jou lukken, ik geef je deze opdracht, ik durf dit boek met jou te maken”.

De boeken volgden elkaar op, haar werk ging opvallen en de eerste boeken werden genomineerd voor prijzen. In 2021 won Djenné met haar illustraties in De Vuurvogel een zilveren award tijdens de European Design Awards en in 2023 won zij het Gouden Penseel voor haar illustraties in Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen. “Ik vind het nog steeds moeilijk te bevatten, dat ik de grootste Nederlandse kinderboekenprijs op zo’n relatief jonge leeftijd heb gekregen. Het winnen van de twee prijzen heeft veel publiciteit en een nieuwe opdrachtenstroom opgeleverd. Het zorgde daarnaast ook voor vertrouwen, waardoor mensen dachten: ik geef je nog meer vrijheid om jouw eigen wereld te maken; een hele mooie bijkomstigheid.”

Nieuw avontuur

“Die boeken blijven altijd bijzonder voor mij, maar toen ik er een aantal gemaakt had en een beetje wist hoe zo’n proces verloopt, werd het voor mij tijd voor nieuwe avonturen, voor andere dingen doen, voor buiten het boek denken.” Zo’n nieuw avontuur diende zich aan toen ze de opdracht kreeg voor illustraties voor een tentoonstelling in Natuurmuseum Brabant. Djenné ontwierp grote illustraties voor op de wanden, maar ook kleurrijke vlaggen. Van deze opdracht naar het ontwerpen van de vlaggen voor de Piushaven was een kleine stap.

Djenné maakte bij het ontwerpen van de vlaggen voor de haven gebruik van collages, een techniek die ze graag gebruikt. “Vanuit collages kom ik tot sterke composities. Als ik teken op papier en dat dan inkleur, staat het beeld voor mij te vast. Ik schuif liever, beweeg, kijk wat er gebeurt, wat werkt, en zo bouw ik mijn beelden op. Er ontstaan gelaagde illustraties, letterlijk, maar ook omdat het beeld zich bij het kijken beetje bij beetje ontvouwt, en daarmee ook de lagen in het verhaal, in de emotie”.

Verbinding

Voor Djenné is de avond een van de favoriete momenten op de dag om in de Piushaven te zijn. “De lampjes die alle terrassen met elkaar verbinden, de weerspiegeling van de panden en de lichtjes die dan zo op het water dansen, dat geeft een romantisch, sfeervol gevoel. Ik kreeg de vraag om met de vlag het Boulevardgevoel te versterken en de gezelligheid en de verbinding te benadrukken. Dat paste mooi bij mijn favoriete moment, dus er kwam een nachtvlag. Daartegenover heb ik de dag gezet en zo heb ik verbinding in beeld uitgedrukt: dag en nacht en daarnaast stad en natuur, om zo meerdere kanten van het gebied te laten zien en op meerdere manieren verbinding te verbeelden. Nu de vlaggen met daarop het lijntje met de lampjes wapperen naast de werkelijk lichtsnoeren in de haven, ontstaat er een mooi samenspel.”

Op de vlaggen bracht Djenné alle verschillende partijen rondom de Piushaven samen. Mensen die suppen of met een bootje rondvaren zijn er op te ontdekken, maar ook de ondernemers, verbeeld in de terrasjes met de parasols. Gebouwen staan voor de bewoners en een bootje staat voor de Schippers. “Ik wilde met al deze elementen zorgen dat zoveel mogelijk mensen zich in de vlag herkennen en ik hoop dat de vlaggen voor al die mensen het gevoel en de sfeer van de Piushaven verbeelden”.

Droomopdrachten

De opdrachten voor de Piushaven en het Natuurmuseum waren welkom. “Ik wilde graag laten zien dat er buiten een kinderboek ook illustratie kan bestaan en ik had, na de vele projecten in de Randstad, zin om meer in Tilburg te gaan doen, voor mijn eigen stad. Het leek me mooi als Tilburg mij een beetje beter zou leren kennen als maker, want het voelde alsof de stad en mijn werk niet aan elkaar gelinkt waren. Het werken voor het Natuurmuseum en het ontwerpen van deze vlaggen zijn in dat opzicht voor mij droomopdrachten geweest.”