Dit weekend viert Vincents Tekenlokaal haar vijftienjarig bestaan. Het is vernoemd naar de wereldberoemde kunstschilder Vincent van Gogh, die op de locatie van het tekenlokaal in het paleis-raadhuis zijn eerste tekenlessen kreeg. In dit artikel gaan we in op de rol die hij vandaag de dag nog speelt in Tilburg. Stadsnieuws sprak hierover met Petra Robben, Hoofd a.i. van Stadsmuseum Tilburg, waar Vincents Tekenlokaal onder valt.
Door Theo van Etten
“Het zou raar zijn om zijn verhaal niet te vertellen, ondanks dat hij hier maar kort woonde, namelijk van van 1866 tot 1868. We hebben het wel over een wereldberoemde schilder. Vergelijk het met iconen als koning Willem II of Peerke Donders. Peerke woonde maar een deel van zijn leven in Tilburg en Willem II verbleef hier slechts enkele jaren. Toch identificeren Tilburgers zich graag met hen. Daarom verdient ook het verhaal van Van Gogh een plek.”
Volgens Petra biedt de jonge Vincent van Gogh tal van invalshoeken om ons erfgoed zichtbaar te maken. “Koning Willem II staat tegenwoordig model voor democratie en genderidentificatie. Peerke voor zorg en toewijding. Zo kan Vincent van Gogh onze stad uitdragen als plek van creatieve makers. Vincents Tekenlokaal is daar een mooi voorbeeld van. We zetten in op het erfgoedverhaal, maar ook op talentontwikkeling bij kinderen, maker- of kunstenaarschap, verbeeldingskracht en educatie.”
Tekentafel van de stad
Al deze aspecten sluiten aan bij wie Vincent van Gogh werkelijk was: iemand die zeer betrokken was bij zijn omgeving: “Vincent zag de dorpen veranderen tot steden. De natuur moest plaats maken voor industrie. Vincent tekende die veranderende omgeving en gaf er zijn mening over. Dergelijke situaties spelen in het huidige Tilburg nog steeds. Daarom zetten we Van Goghs verbeeldingskracht in om anderen te stimuleren. Zo hopen we dat jongeren meer bewust worden van hun omgeving en daar zelf invloed op uitoefenen. Een goed voorbeeld betreft de invulling van schoolpleinen, bijvoorbeeld door het aanbrengen van muurschilderingen. Het is een vorm van community art. Daarbij starten we met een dialoog, wat wij ‘de Tekentafel van de stad’ noemen. Een kunstenaar maakt daar vervolgens een plan voor en voert het uit.”
Vier programmalijnen
Vandaag de dag staat Vincents Tekenlokaal dus voor veel meer dan het geven van tekenlessen. Er zijn vier programmalijnen die aansluiten bij de Tilburgse periode van Vincent van Gogh: het erfgoedverhaal, talentontwikkeling, stad van makers en democratie. Bij het erfgoedverhaal ligt de nadruk op het creatieve aspect. Petra: “Vergeet niet dat Tilburg vele grote schilders heeft voortgebracht, zoals de internationaal vermaarde Josephus Knip, Adriaan de Lelie en de gebroeders Gerard en Cornelis van Spaendonck. Daarnaast willen we talent ontwikkelen en koesteren. ‘De nieuwe Vincent’ (een tekenwedstrijd voor kinderen) is daar een voorbeeld van.
Ook bij de programmalijn ‘Tilburg als een stad van makers’ speelt Vincents Tekenlokaal een rol. Professionele kunstenaars en vakdocenten begeleiden de leerlingen. Tenslotte kan de verbeeldingskracht van Vincent van Gogh een rol spelen bij het inrichten van democratie. “Iedereen kan meedenken over de stad. Ben je niet zo goed met woorden, dan kun je jouw ideeën misschien wel tekenen of fotografisch vastleggen.”
Een stukje van het Brabantse verhaal
Tilburg vertelt op deze manier een stukje van het Brabantse verhaal van Vincent van Gogh, stelt Petra. “Waar Zundert focust op de geboorteplek en Nuenen zich profileert rond Van Goghs magnus opus (het schilderij De Aardappeleters), voegt Tilburg het verhaal toe van talentontwikkeling, maker- of kunstenaarschap, verbeeldingskracht en educatie. Daarbij verbinden we ons als stad van makers graag met een wereldberoemde kunstenaar.”