David Rozenbrand (47 jaar, getrouwd, een stiefdochter en twee stiefzoons) is geboren en getogen Tilburger: “Ja, 100%. Ik stam uit Oud-Noord, Groeseind. Een heerlijke buurt om op te groeien. Basisschool daar gedaan en daarna de Aloysiusmavo in de Gershwinstraat.” En was hij van jongs af aan geboeid door vliegtuigen? “Volgens mijn vader wel. Al toen ik drie of vier was zei ik dat ik piloot wilde worden.” Dat lukte nkiet, maar hij sleutelt wel dagelijks aan F-35 motoren in Woensdrecht!

Door Gerard Sanberg

Foto’s: Gert-Jan Remmers / NoNonsens en Defensie

David vertelt: “Onder elkaar beschrijven wij het proces in zo’n gasturbine-motor als 'Suck Squeeze Bang Blow'. De motor zuigt lucht naar binnen en perst dat met de brandstof samen. Dan expandeert het: een explosie die enorme druk tot gevolg heeft. Vervolgens moeten de gassen eruit.” Die explosie - die tot een enorme druk leidt - stuwt de straaljager, die gloednieuwe F-35, door het luchtruim. Hard! Op zijn top bijna 2000 km per uur!

Next best thing: vliegtuigmotoren

Piloot is David dus niet geworden: “Mijn ogen waren te slecht. Wij sleutelen op Woensdrecht ook niet aan het vliegtuig zelf, de F-35, maar aan de motor die erin zit en de kist door de lucht sleurt.” Maar ook die motor-specialisatie zat er al vroeg in, want na de mavo deed hij op de MTS op Stappegoor werktuigbouwkunde specifiek gericht op vliegtuigmotoren. Na de MTS volgde de HTS en daarna aan het werk: bij de luchtmacht op vliegbasis Volkel aan de slag met de motoren van de F-16. Overgestapt naar Standard Aero, daarna naar Fokker en toen: “Terug op het nest, kun je zeggen, want in 2012 ging ik lesgeven op het ROC, vliegtuigtechniek. Daar stond toen ook een F-16 om aan te sleutelen, maar zonder de motor want die was geheim.”

Met 1900 km per uur

Wat is er zo bijzonder aan een gasturbine? Wat is het verschil bijvoorbeeld met een automotor? “Ha”, lacht David, “Het verschil is minder groot dan je misschien denkt. Tenminste, het principe. Want een gewone automotor perst ook brandstof en lucht samen en laat dat mengsel exploderen. Maar die explosie drijft bij een automotor via de zuigers een nokkenas aan, er gaat dus van alles op en neer. Dat heb je bij een gasturbine niet, die kent alleen maar roterende onderdelen en is dus heel stabiel.” En de motoren die de F-35 aandrijven? “Je hebt geen idee van de krachten die die losmaken, dat is echt gigantisch. Een stuwdruk van 43.000 pond!” Uw verslaggever is diep onder de indruk maar denkt zelf vooral in termen van paardenkrachten. Hoeveel pk dus? Opnieuw grinnikt David: “Paardenkrachten? Dat is wel héél ouderwets. Daar rekent geen enkele technicus nog mee. Maar de kist weegt als ie volledig bepakt en bezakt is, ruim 30.000 kilo dus je kunt je voorstellen wat een kracht er voor nodig is om dat toestel met 1900 km per uur door de lucht te stuwen.”