Tilburg University Junior heeft dit jaar vier onderzoeken aangedragen voor de Klokhuis Wetenschapsprijs. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een onderzoek dat interessant én relevant is voor kinderen van 9 t/m 12 jaar. Het doel van de prijs (en van Tilburg University Junior) is om een breed en jong publiek bekend te maken met wetenschap. '

'Bliep, Bliep: Hoe kan ik je helpen? Hoe chatbots leren praten als mensen' van de onderzoekers Christine Liebrecht (Tilburg University) en Charlotte van Hooijdonk (Universiteit Utrecht) is de eerste van de vier genomineerde onderzoeken: als je een vraag hebt over een product kun je een bedrijf bellen of mailen, maar tegenwoordig kun je je vraag ook stellen aan een chatbot. Uit dit onderzoek blijkt dat mensen chatbotgesprekken onnatuurlijk vinden: de chatbot begrijpt de vraag niet en praat niet aardig. Dit onderzoek bekijkt hoe chatbots meer kunnen communiceren als mensen.

Genomineerde 2: 'Waarom gaan mensen die niet genoeg te eten hebben, toch niet naar de voedselbank?' van onderzoeker Frans Cruijssen. Ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland (waaronder ongeveer 230.000 kinderen) zijn arm of hebben moeite om financieel rond te komen. Econometristen en ethici van Tilburg University (Zero Hunger Lab) onderzochten waarom veel mensen die in aanmerking komen voor voedselhulp, er toch geen gebruik van maken. Schaamte blijkt de belangrijkste drempel.

De onderzoekers hebben na dataonderzoek en interviews met klanten en vrijwilligers verbeteringen voorgesteld.

Nominatie 3: 'Digitaal dapper: samen tegen online pesten!' van onderzoekers Renske van Enschot, Sara Pabian, Jan de Wit, Thorsten Erle, Marije van Amelsvoort en Eefje van Moorsel. Cyberpesten is wanneer kinderen op sociale media gemene dingen schrijven, delen of liken over een ander. Als je dit ziet gebeuren, heb je de keuze. Doe je er wat aan? En wat dan? Hoe word je digitaal dapper? Omstanders kunnen een cruciale rol spelen, maar blijven vaak passief. Voor dit onderzoek is een interventie ontwikkeld: een interactief rollenspel waarin spelers het perspectief van de omstander kunnen aannemen en kunnen oefenen hoe ze reageren op cyberpesten (bijvoorbeeld troosten, rapporteren, de pester confronteren).

Nominatie 4: 'Kinderarmoede voorkomen met wetenschap' van onderzoeker: Marion van den Heuvel. Helaas zien we vaak dat kinderen die zijn opgegroeid in armoede, ook als volwassene nog in armoede leven. Armoede geeft daarnaast een hoger risico op gezondheidsproblemen en heeft veel invloed op het welbevinden van mensen op lange termijn. Het project de Sterkste Schakel probeert generatiearmoede te doorbreken aan de hand van neuropsychologische inzichten. Zo onderzoeken ze de zelfredzaamheid van gezinnen.

De winnaar

Het Klokhuis maakt op 28 januari een top-10 bekend van alle ingezonden onderzoeken. Vanaf 24 februari 2025 kan het publiek via de website van het Klokhuis stemmen voor het onderzoek dat volgens hen de Klokhuis Wetenschapsprijs verdient. Van het winnende onderzoek wordt door het Klokhuis een aflevering gemaakt en uitgezonden. Op zondag 16 maart wordt de winnaar bekendgemaakt.

Tilburg University Junior

Tilburg University Junior laat kinderen van 9 t/m 12 jaar op een laagdrempelige manier kennismaken met wetenschap en de universiteit. Ze organiseren evenementen en ontwikkelen lesprogramma’s voor basisscholen, zoals bijvoorbeeld de Kinderuniversiteit, het wetenschapsfestival Night University Junior en de Zero Hunger Game.