Ze vieren deze zomer hun 100-jarig bestaan en zitten inmiddels al in hun 9e clublokaal.
Het bijzondere is dat die reeks oefenplekken symbolisch is voor hun geschiedenis en hun identiteit. Ga maar na: ze hadden hun thuisbasis achtereenvolgens in diverse kroegen in het dorp, in een katholieke kerk, bij de socialisten, in twee culturele centra en nu zijn ze beland in een zaaltje bij de protestantse kerk.
Een gesprek over een roemrijk verleden, een mooi heden en een ietwat onzekere toekomst van de ‘Gemengde Zangvereniging Zang en Vriendschap Oisterwijk’ met voorzitter Marja Spaargaren en penningmeester Anne Vermeer.
Door René de Jong
Een uurtje voordat de repetitie begint, staat Marja me op een zonnige dinsdagavond bij de deur van ‘De Voorhof’ op te wachten. Ze heeft de sleutel van het karakteristieke gebouwtje naast het ‘Lodewijkskerkje’ niet. Gelukkig arriveert Anne - een lied van Brahms neuriënd - al snel en hij laat ons binnen. Ze zijn beiden sinds 2018 lid zo vertellen ze als we naar éen van de zaaltjes lopen.
Geschiedenis
Anne trapt af: “Ons koor is in 1924 opgericht, exact een eeuw geleden dus. Het bestond toen nog uitsluitend uit mannen. Ze lustten wel een biertje en oefenden (misschien wel om die reden) in het ‘Wapen van Oisterwijk’, een café op ‘De Lind’. Het waren voornamelijk gewone arbeiders en er werden veel drankliederen gezongen. In 1931 wordt de oorspronkelijke naam ‘Oisterwijksche Liederentafel Zang en Vriendschap’ gewijzigd in ‘Gemengde Zangvereniging Zang en Vriendschap’ omdat toen ook vrouwen lid mochten worden. In 1949 wordt vervolgens op nadrukkelijk verzoek van de katholieke kerk het predicaat ‘r.k.’ toegevoegd. Een aantal leden was het daar niet mee eens en zegde op. Vanwege het verder teruglopend ledental fuseerde men in 1970 en werd ‘r.k.’ weer geschrapt. Sindsdien luidt de naam zoals die nu nog is”. Marja: “Die naam is misschien een tikkeltje oubollig als ik dat zo mag zeggen. Wist je trouwens dat er ooit meer dan 100 koren waren die ook zo heetten? Dat is geen toeval denk ik. Zang leidt natuurlijk lang niet altijd tot vriendschap maar zingen verbindt zeer zeker! Muziek is een krachtig bindmiddel: juist dáarom zijn mensen lid van deze club!”.
Heden
De rest van de geschiedenis laten we op deze plek terzijde. In het binnenkort te verschijnen jubileumboek van de hand van Anne zal er verder ongetwijfeld veel worden teruggeblikt. “Op dit moment hebben we 36 leden” vervolgt Marja. “Ooit waren dat er 80 in de hoogtijdagen. Iedereen kan bij ons aansluiten maar je moet wel van tevoren een stemtest doen. Het grootste deel komt uit Oisterwijk en is 60-plus. Zoals Anne vertelde, zijn we geen katholiek koor meer maar zingen we wèl vaak religieus repertoire”.
Nadat het koor tot 1991 achtereenvolgens oefende in ‘Het Wapen van Oisterwijk’, ‘De Gouden Leeuw’, ’t Molentje’ en ‘De Ouwe Zwengel’, kwam het daarna terecht in de ‘Levenskerk’, ‘De Schuur’, de ‘Kunstkring’ en de ‘Tiliander’ en nu dus vanaf 2010 in ‘De Voorhof’. Als je bij zó veel verschillende groeperingen en stromingen te gast bent geweest, ben je pas ècht neutraal. Marja: “Ja, grappig is dat. Wij zingen vierstemmig werk van bijvoorbeeld Bach, Beethoven, Brahms, Schubert etc. Dat wordt serieus aangepakt met een professionele dirigent (Ad Vergouwen) en met pianist Co de Graaff. We zijn geen ‘holadie-jee-koortje om het zo maar te zeggen”.
Toekomst en jubileum
Marja: “We kunnen nog wel wat nieuwe koorleden gebruiken. De vergrijzing slaat bij ons toe zoals je straks bij de repetitie zult zien”. Anne: “Niet alleen wij hebben daar mee te maken. Veel koren zijn noodgedwongen gestopt vanwege een tekort aan leden”. Marja: “Op dit moment zijn we al een half jaar bezig met het instuderen van een speciaal Jubileumconcert, ‘Eeuwig zingen’ genaamd. Het concert vindt plaats op zondagmiddag 30 juni aanstaande in de ‘Tiliander’. Aanvang is 15.00 uur en de toegang is gratis. We zingen delen van eerdere concerten uit onze rijke historie en geven er korte toelichtingen bij. Van harte aanbevolen natuurlijk!”
Repetitie
Het is bijna 20.00 uur. In een grotere zaal verderop heeft een dertigtal mensen zich geïnstalleerd rond een piano waarbij sopranen, alten, tenoren en bassen elk keurig bij elkaar zitten. Dorpsdoener Marianne van den Oetelaar is er ook bij: “Ken je mij nog? Jij hebt mij ooit geïnterviewd. Ik ben een paar keer weg geweest bij het koor maar ik kan het toch niet missen. Het is hier zó gezellig!”
Na een kort praatje van de voorzitter en een vrolijk Oekraïens verjaardagsliedje voor een jarige (blijkbaar een jarenlange traditie) worden de liedteksten van het Jubileumconcert erbij gepakt. Onder leiding van Ad achter de piano worden - zo op het gehoor - lastige partijen doorgenomen. Het gaat er inderdaad vrij serieus aan toe.
Het koor is bijna 100 jaar oud maar zeker nog niet versleten. Dat zal ongetwijfeld bij ‘Eeuwig zingen’ op 30 juni in de ‘Tiliander’ weer blijken…
[KADER]
Naam: ‘Gemengde Zangvereniging Zang- en Vriendschap’
Opgericht: 1924
Site: www.zangenvriendschap-oisterwijk.nl
Aantal leden: 36
Clublokaal: ‘De Voorhof’, Kerkstraat, Oisterwijk