Ze repareren gratis je spullen en je krijgt er nog een gratis kopje koffie op de koop toe.

Dat is in het heel kort hun opzet. Simpel maar doeltreffend.

Met dit geniale idee begon men ooit, 15 jaar geleden, in Amsterdam en het heeft zich sindsdien razendsnel als een inktvlek verspreid over onze planeet. Wereldwijd zijn er inmiddels zo’n 3200 (!!) ‘Repair Café’s’ en werken er bijna 50.000 vrijwilligers.

Ook bij ons in het dorp vind je twee van dit soort reparatie-clubs: in Moergestel zitten ze in het scoutinggebouw en in Oisterwijk in het wijkgebouw aan het Pannenschuurplein. In het kader van de participerende journalistiek ging onze verslaggever op bezoek in het wijkcentrum, met een kapotte klok onder de arm.

Door René de Jong

Op de plek waar kiesgerechtigden om de zoveel tijd kunnen gaan stemmen, tref je elke tweede zaterdagmiddag van de maand een club van ‘Handige Harries’. Bert-Frank van den Breekel en Gé Bronsgeest namen destijds het voortouw. Gé (66) vertelt: “Ik ben altijd docent techniek geweest en was zo’n 10 jaar vrijwilliger bij ‘Repair Café Eindhoven-Zuid’. Op een gegeven moment heb ik samen met Kees van de computerclub en met Bert-Frank de stoute schoenen aangetrokken en zijn we hier gewoon begonnen. Dat ging van het begin af aan meteen prima.”

Diezelfde Kees heeft zich onmiddellijk bij mijn binnenkomst vol overgave op mijn kapotte klok gestort. Het is een nogal apart voorwerp, want in de vorm van een elpee. Het ding hing jarenlang aan de muur maar er was geen beweging meer in de wijzers te krijgen.

Bert-Frank (62): “We zijn geen stichting of zo. Er is bij ons geen sprake van een bestuur of van echte leiding. Destijds was ik voorzitter van het Wijkcentrum, dus ik kende hier de weg. Samen met Gé ben ik in Tilburg gaan kijken, want daar heb je zes ‘Repair Café’s’. Het is een groot wereldwijd netwerk hoewel wij er eerlijk gezegd geen deel van uitmaken. Voor ons heeft het geen meerwaarde. Maar goed, we hadden al snel een paar technische mensen bij elkaar en nu zitten we hier al twee jaar.”

De ploeg is uitgegroeid tot 15 personen, inclusief twee dames voor kledingherstel. Ze zitten aan tafels, die in carré-vorm zijn opgesteld. Karel Verkerk is één van hen: hij zorgt onder andere voor de maandelijkse aankondiging in de Nieuwsklok. “We zijn telkens weer benieuwd waar de mensen mee binnen lopen” vertelt hij. “Elke middag helpen we zo’n 30 personen denk ik, het is een beetje afhankelijk van het weer. Hoe slechter het is, hoe drukker het hier is haha.”

Doel

Bert-Frank: “Het doel is het verkleinen van de afvalberg. Noem het idealisme.“ Gé: “We zijn begaan met het milieu. Er wordt zó ontzettend veel onnodig weg gegooid. Soms is er bijna niks mis mee. Met een eenvoudige reparatie kunnen spullen vaak al bruikbaar worden gemaakt. Maar bij veel mensen, vaak jongeren, zit repareren simpelweg niet meer in het systeem. De ouderen denken nog wèl vaak ‘dat is sunt om weg te gooien’. Opvallend.” Bert-Frank: “Het gaat ons ook om de kennis van het repareren: die willen we behouden. Als mensen hier binnen lopen met een kapot apparaat krijgen ze van ons te horen hoe je dat nou moet aanpakken. Die educatie vinden wij heel belangrijk. Om die reden willen we in de toekomst langs scholen gaan om reparatielessen te gaan verzorgen. En in oktober gaan we naar het ‘Festival Futura’ (‘Nova 2024’), samen met allerlei duurzame organisaties.” Gé: “Wij willen laten zien dat repareren leuk is, en dat het vaak niet zo moeilijk is.”

Geld

Er wordt van alles ter reparatie aangeboden. Karel doet een kleine greep: “Koffiezetapparaten, speelgoed, kleding, meubels, filmprojectors, scheerapparaten, grasmaaiers, naaimachines, knuffels, muziekinstrumenten, poppenhuizen, lampen, stofzuigers etc etc.” Het voorwerp moet wel te dragen zijn. “Soms is een druppeltje olie al genoeg” aldus Bert-Frank. “In de meeste gevallen lukt het ons wel en zo niet, verwijzen we door. Je kunt het altijd bij ons proberen. We werken gratis en laagdrempelig, met een kopje koffie er bij. Vandaar ‘Café’ inderdaad. Alleen als er nieuwe onderdelen moeten worden aangeschaft, kost dat de mensen geld, anders niet. Wij hebben hier niks op voorraad, beschikken alleen over wat gereedschap. Dat is alles. Hoge kosten hebben wij verder niet. We krijgen een beetje subsidie en soms ontvangen we een vrijwillige bijdrage van een tevreden klant.” Gé ten slotte: “We helpen graag! Iedereen is van harte welkom!”

Bezoekster Elly van Kerkoerle is zo’n tevreden klant. Ze kwam met een kapot koffiezetapparaat binnen. “Nou, het is gelukt hoor! Ik heb weer mooi geld bespaard en het is nog goed voor het milieu ook!”

Oh ja: de elpee-klok hangt inmiddels weer tevreden tikkend aan de muur. Dit was nou zo’n voorwerp waarvan het zeker ‘sunt was om weg te gooien’ alhoewel niet iedereen hier in huis het daarmee eens is…

Ook bij die unieke klok was reparatie een fluitje van een cent voor Kees en zijn makkers van ‘Repair Café Pannenschuur’.

[KADER]

Naam: ‘Repair Café Pannenschuur’

Opgericht: 2022

Site: geen

Aantal leden: geen (niet van toepassing)

Clublokaal: elke tweede zaterdagmiddag (13.00 tot 17.00 uur) van de maand in Wijkcentrum Pannenschuur.